Back to Top

"Pediyatrist fiziksel bulguları gördükten ve radyolog bazı röntgen filmlerine baktıktan sonra, söz konusu omurların normal görünmediğini ve çocuğu genetik uzmanına göndermemiz gerektiğini söyleyebileceklerini umuyoruz." – Dr. Paul Harmatz

Eklem bulguları çoğunlukla MPS'nin ilk belirtileri arasındadır

Bir romatologun MPS şüphesi, doğru ve zamanında tanı için hayati önem taşır

Mukopolisakkaridoz (MPS) hastalıklarının birçok tipinin bulunduğu hastalarda, kemik ve eklem ile ilgili özellikler, hastalığın çok erken evrelerinden itibaren yaygın görülür. Bu tip kas-iskelet sistemi bulguları olan hastalar, çoğunlukla bir romatolog tarafından ve genellikle MPS tanısı konmadan önce fark edilir.1

Tanının geç konulması şunlara yol açabilir:

  • Şiddetli multisistemik komplikasyonlar1,3
  • Geri döndürülemez hasar veya uç organ hasarı1
  • Tedavinin geç yapılması2
  • Cerrahi mortalite riskinin eş zamanlı olarak artmasıyla birlikte, hastalığa özgü yönetime erişim eksikliği1,5–8
Belirtiler ve semptomlar, MPS hastalıkları çapında ve dahilinde tahmin edilemez ve klinik açıdan heterojen olup, tanıyı zorlaştırmaktadır. Hastalarda klasik olmayan ve/veya klasik MPS belirtileriyle birlikte hızlı veya yavaş ilerleyen hastalık görülebilir.2-4

MPS'den şüphelenin, sevk edin ve MPS olma ihtimalini ortadan kaldırın

Erken ve devam eden eklem tutulumu nedeniyle, romatoloji, MPS ile yaşayan hastaların ve ailelerin yaşamlarını erken tanı yoluyla olumlu şekilde etkileme fırsatları içermektedir, bu da hastalığa özgü yönetime ve mevcut tedavilere erişime imkan tanımaktadır. Erken müdahaleyi hızlandırmak için, aşağıdaki belirtilerden ve semptomlardan haberdar olun:

  • Eklem sertliği veya gevşekliği6,9
  • İltihap içermeyen eklem tutulumu10
  • Eklem hareketliliğinin progresif olarak kaybı5
  • Karpal tünel sendromu10
  • Kemik anomalileri10
Romatolojik tutulum düz şekilde progresiftir, zaman içinde insidansı ve şiddeti artar. MPS'li hastalarda tipik olarak çok çeşitli veya küme halinde semptomlar görülse de, bir genetik uzmanı veya metabolizma bölümüne sevk kararı için izole semptomlar yeterli olabilir.1,11

Belirtileri ve semptomları gizli veya aleni olabilir. MPS'yi düşündüren yaygın kemik ve eklem özellikleri şunları içerir:1

  • Klasik inflamatuar özellikleri veya eroziv kemik lezyonları olmayan erken eklem tutulumu
  • 'Pençe el'
  • Omurilik deformitesi (gizli veya aleni kamburluk, skolyoz, kifoz, lordoz)
  • Disostoz multiplekse dair radyolojik kanıt

Olası diğer belirtiler ve semptomlar aşağıdaki tabloda görülebilir.

Musculoskeletal-manifestations-of-MPS_AMc

Eklem sorunlarının hepsi, tüm MPS tiplerinde benzer şekilde ortaya çıkmaz.

  • MPS IV bulunan hastaların iskelet displazisi, diğer MPS tiplerinde görülen disostoz multipleksten farklıdır6
  • MPS IV ile ilişkili ligamentöz gevşeklik/eklem hipermobilitesi de benzersizdir; diğer MPS tiplerinde eklem tutulumu tipik olarak düşük hareketlilik ve sertlik ile kendini gösterir6

MPS bir çocukluk hastalığı olarak yanlış tanımlanır; ancak, yavaş ilerleyen MPS bulunan hastalar herhangi bir yaşta belirti gösterebilir ve bu durumdan şüphelenilmelidir.6

  • İltihaplı veya iltihapsız eklem hastalığı, yavaş ilerleyen MPS'nin önemli bir özelliğidir6
  • Romatologlar, aşağıdakilerden herhangi birine sahip hastalarda MPS için sevki düşünmelidir:
    • Enflamasyon önleyici tedaviye (örn. non-steroidal anti-inflamatuar ilaçlar) yanıt vermeyen oligoartiküler jüvenil idiyopatik artrit10,7
    • Benzer biçimde etkilenen kardeşleri içeren aile öyküsü2,7
    • Erozyonsuz proliferatif sinovite dair MRG bulguları7
    • Eklem ağrısı ve sistemik ve yerel iltihap belirtileri sergilemeyen kontraktürler6

Sertlik ve kontraktürler herhangi bir eklemi etkileyebilir, ancak çoğunlukla falangeal eklemlerinde görülürler.6

  • Karakteristik "pençe el" deformitesi, ellerin interfalangeal eklemleri etkilendiği zaman ortaya çıkar6
    • MPS'li hastalarda, distal interfalangeal eklem tutulumu daha muhtemeldir6
    • İnflamatuar artrit bulunan hastalarda, proksimal interfalangeal veya metakarpofalangeal eklem tutulumu daha muhtemeldir6
  • Karpal tünel sendromu çocukluk çağında yaygın görülmediğinden, bir çocukta görülmesi MPS şüphesi uyandırmalıdır6

MPS şüphenizi yükseltecek belirtilere ve semptomlara derinlemesine dalın

Hastalığın ortaya çıkışı ve ilerleyişi, MPS hastalıkları çapında ve dahilinde tahmin edilemez, multisistemik ve değişken olup, tanıyı zorlaştırmaktadır.1

Tanının geç konulması yaygındır ve bu da hastalarınız için yıkıcı sonuçlar doğurabilir. Sistemlerdeki belirtilerin ve semptomların erken tanımlanması, erken ve doğru tanı için son derece önemli olabilir. Departmanınızda görülebilecek çeşitli MPS belirtileri ve semptomları hakkında bilgi sahibi olun.1,2,6

Daha yaygın görülen bir eklem rahatsızlığı mı yoksa MPS mi?

MPS eklem hastalıkları daha yaygın görülen romatolojik rahatsızlıkları taklit edebilir ve dolayısıyla bunlarla karıştırılabilir.6 MPS tedavisi yaşamı değiştirecek bir etkiye sahip olabileceğinden, erken ve doğru tanı kritik önem taşımaktadır. MPS'ye yönelik herhangi bir şüpheniz varsa, bir genetik uzmanına veya yerel metabolizma bölümüne sevk etmeyi düşünün.1

Differential-diagnoses-to-rule-out-MPS-110_AMc
Romatologlar, iltihaplı veya iltihapsız, eklem kontraktürü veya gevşekliği bulunan tüm hastalar için, ayırıcı tanıya MPS'yi dahil etmelidir.1,10

MPS'yi başka türlü nasıl görebilirsiniz?

Ardı ardına görülen belirtiler ve semptomlar, yüksek MPS şüphesini temin eder

Hastanın klinik durumu ne olursa olsun, şüphenizi uyandırması gereken aleni ve genel olarak gözlemlenebilir belirtiler olabilir. Daha fazla inceleme sonucu, uzmanlık dalına özgü hedeflenmiş klinik değerlendirmeler, laboratuvar bulguları ve hasta öyküsü aracılığıyla ilave semptomatoloji keşfedilebilir. Bu ayrım, aşağıda gösterilmiştir.

MPS belirtileri ve semptomları1-4,10,12–25

Kas-iskelet

Genel özellikler

  • Anormal yürüyüş
  • Kemik displazisi
  • Pençe eller
  • Kaba yüz özellikleri
  • Eklem ağrısı
  • Makrosefali
  • Pektus karinatum
  • Dayanıklılıkta azalma/egzersiz intoleransı
  • Boy kısalığı/büyüme geriliğia

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Anormal yürüyüş
  • Kemik deformiteleri
  • Dizostozis multipleks
  • Çarpık bacaklar
  • İltihapsız eklem tutulumu (kontraktürler, eklem gevşekliği)
  • Omurilik subluksasyonu

Romatolojik

Genel özellikler

  • Eklem mobilitesinde azalma
  • Kalça sertliği ve ağrısı
  • Eklem ağrısı
  • Eklem sertliği veya gevşekliği

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Karpal tünel sendromu
  • Eklem şişmesi veya aşındırıcı kemik lezyonları olmayan eklem tutulumu

Kulak, burun ve boğaz

Genel özellikler

  • İletim tipi ve/veya sensörinöral işitme kaybı
  • Büyümüş dil
  • Tekrarlayan orta kulak iltihabı

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Anormal epiglot
  • Basık burun köprüsü
  • Hipertrofik lenf bezleri
  • Hipertrofik bademcikler
  • Orta kulak mukusu
  • Supraglottik ve infraglottik hava yolunun daralması
  • Osiküler malformasyon
  • Tekrarlayan ve aşırı rinore
  • Tekrarlayan orta kulak iltihabı
  • Trakeal kalınlaşma/sıkışma
  • Soluk borusu obstrüksiyonu
  • Timpanik membranın kalınlaşması

Oftalmolojik

Genel özellikler

  • Kataraktlar
  • Yaygın kornea bulanıklığı
  • Glakom

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Göz tembelliği
  • Karakteristik 'buzlu cam' görünümü ile kornea bulanıklığı
  • Yüksek hiperopi
  • Hipertelorizm
  • Optik sinir anomalileri (şişme ve atrofi)
  • Korneada periferik vaskülarizasyon
  • Progresif psödoegzoftalmoz
  • Görme keskinliğinde azalma
  • Retinopati
  • Şaşılık

Nörolojik

Genel özellikler

  • Davranış bozuklukları (tipik olarak MPS IVA ve VI'da mevcut değildir)
  • Gelişimsel gecikme (tipik olarak MPS IVA ve VI'da mevcut değildir)
  • İşitme bozukluğu
  • Nöbetler (tipik olarak MPS IVA ve VI'da mevcut değildir)

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Araknoid kistler (tipik olarak MPS IVA ve VI'da mevcut değildir)
  • Beyin atrofisi (tipik olarak MPS IVA ve VI'da mevcut değildir)
  • Karpal tünel sendromu
  • Servikal kord sıkışması/miyelopati/subluksasyon
  • Perivasküler alanların genişlemesi
  • Hidrosefali
  • Odontoid displazisi
  • Servikal pakimenenjit
  • Papilödem/optik atrofi
  • Sensörinöral sağırlık
  • Sinyal şiddeti anomalileri
  • Omurilik kanalı daralması
  • Ventrikülomegali

Kardiyovasküler

Genel özellikler

  • Dayanıklılıkta azalma/egzersiz intoleransı

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Pulmoner hipertansiyon
  • Sol ventrikül hipertrofisi varlığında kalınlaşmış, regürjitan veya stenotik mitral veya aort kapakları
  • Triküspit yetersizliği

Pulmoner

Genel özellikler

  • Dayanıklılıkta azalma/egzersiz intoleransı
  • Uyku apnesi

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Tıkalı üst ve alt hava yolları (bronş daralması, supraglottik ve infraglottik hava yolunun daralması)
  • Akciğer hacminde progresif azalma
  • Solunum yolu enfeksiyonları
  • Uyku bozuklukları (obstrüktif uyku apnesi/hipopne sendromu ve üst hava yolu direnci sendromu)

Gastrointestinal

Genel özellikler

  • Karın ağrısı
  • Kabızlık
  • Hepatosplenomegali
  • Fıtıklar
  • İshal

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Hepatosplenomegali

Dental

Genel özellikler

  • Anormal bukkal yüzeyler
  • Dentinogenezis imperfekta
  • Hipodonti
  • Sivri diş uçları
  • Kürek biçimli ön dişler
  • İnce diş minesi

Uzmanlık dalına özgü değerlendirme ile ortaya çıkan özellikler

  • Anormal bukkal yüzeyler
  • İnce diş minesi

aBazı hastalarda iskelet tutulumu ve boy kısalığı daha az belirgin olabilir.

Tanısı konmamış MPS hastalarında, çoğunlukla eklemlerle ilişkili belirtiler ve semptomlar görülür (bunlar diğer romatolojik hastalıkları taklit edebilir) ve dolayısıyla bir romatolog tarafından fark edilebilir.6 Bu nedenle romatoloji, MPS'li bireylerin belirlenmesinde hayati bir rol oynar. Uygun hastalar kesin tanı için ve gerektiğinde tedaviye başlanabilmesi için bir genetik uzmanına veya metabolizma bölümüne sevk edilmelidir.1

Devamını Okuyun

Erken araştırma, erken müdahale yapılabilmesini sağlar.
Gecikmelerden kaçının.

Yönetimde yeni bir çağ. MPS hakkındaki en son güncellemelerden ve bilgilerden haberdar olun.

Referanslar:  1. Lehman TJA et al. Diagnosis of the mucopolysaccharidoses. Rheumatology. 2011;50(suppl 5):v41–v48.  2. Hendriksz C. Improved diagnostic procedures in attenuated mucopolysaccharidosis. Br J Hosp Med 2011;72(2):91–95.  3. Hendriksz CJ et al. International guidelines for the management and treatment of Morquio A syndrome. Am J Med Genet Part A 2014;9999A:1–15.   4. Lachman RS et al. Mucopolysaccharidosis IVA (Morquio A syndrome) and VI (Maroteaux-Lamy syndrome): under-recognized and challenging to diagnose. Skeletal Radiol. 2014;43(3):359–369.   5. Clarke LA. Pathogenesis of skeletal and connective tissue involvement in the mucopolysaccharidoses: glycosaminoglycan storage is merely the instigator. Rheumatology (Oxford). 2011;50(suppl 5):v13–18.   6. Morishita K et al. Musculoskeletal manifestations of mucopolysaccharidoses. Rheumatology 2011;50(suppl 5):v19–v25.   7. Muenzer J et al. Long-term, open-labeled extension study of idursulfase in the treatment of Hunter syndrome. Genet Med 2011;13(2):95–101.   8. Spinello CM et al. Anesthetic management in mucopolysaccharidoses. ISRN Anesthesiol 2013;2013:1-10.   9. Lampe C et al. Long-term experience with enzyme replacement therapy (ERT) in MPS II patients with a severe phenotype: an international case series. J Inherit Metab Dis 2014;37(5):823–829.   10. Cimaz R et al. Joint contractures in the absence of inflammation may indicate mucopolysaccharidosis [hypothesis]. Pediatr Rheumatol Online J. 2009;7:18.   11. Wood T et al. Expert recommendations for the laboratory diagnosis of MPS VI. Mol Genet Metab 2012;106(1):73–82.   12. Muenzer J. The mucopolysaccharidoses: a heterogeneous group of disorders with variable pediatric presentations. J Pediatr 2004;144(suppl 5):S27-S34.  13. Thümler A et al. Clinical characteristics of adults with slowly progressing mucopolysaccharidosis VI: a case series. J Inherit Metab Dis 2012;35(6):1071–1079.   14. Montaño AM et al. International Morquio A Registry: clinical manifestation and natural course of Morquio A disease. J Inherit Metab Dis 2007;30(2):165–174.   15. Kinirons MJ et al. Nelson J. Dental findings in mucopolysaccharidosis type IV A (Morquio’s disease type A). Oral Surg Oral Med Oral Pathol. 1990;70(2):176–179.  16. Lachman R et al. Radiologic and neuroradiologic findings in the mucopolysaccharidoses. J Pediatr Rehabil Med 2010;3(2):109–118.   17. Fahnehjelm KT et al. Clinical guidelines for diagnosing and managing ocular manifestations in children with mucopolysaccharidosis. Acta Ophthalmol. 2012;90(7):595–602.   18. Zafeiriou DI et al. Brain and spinal MR imaging findings in mucopolysaccharidoses: a review. AJNR Am J Neuroradiol 2013;34(1):5–13.   19. Braunlin EA et al. Cardiac disease in patients with mucopolysaccharidosis: presentation, diagnosis and management. J Inherit Metab Dis 2011;34(6):1183–1197.   20 Braunlin E et al. Unexpected coronary artery findings in mucopolysaccharidosis. Report of four cases and literature review. Cardiovasc Pathol 2014;23(3):145–151.   21. Mesolella M et al. Management of otolaryngological manifestations in mucopolysaccharidoses: our experience. Acta Otorhinolaryngol Ital 2013;33(4):267–272.  22. Berger KI et al. Respiratory and sleep disorders in mucopolysaccharidosis. J Inherit Metab Dis 2013;36(2):201–210. doi:10.1007/s10545-012-9555-1.  23. Martins AM et al. Guidelines for the management of mucopolysaccharidosis type I. J Pediatr 2009;155(4)(suppl 2):S32–S46.   24. Clarke LA et al. Biomarkers for the mucopolysaccharidoses: discovery and clinical utility. Mol Genet Metab 2012;106(4):396–402.   25. Kakkis ED The mucopolysaccharidoses. In: Berg BO, ed. Principles of child neurology. New York, NY: McGraw-Hill; 1996:1141–1166.26. Data on file. Biomarin Pharmaceutical, Inc.  27. Drummond JC et al. Paraplegia after epidural-general anesthesia in a Morquio patient with moderate thoracic spinal stenosis. Can J Anesth. 2015;62(1):45–49. doi:10.1007/s12630-014-0247-1.  28. Sharkia R et al. Sanfilippo type A: new clinical manifestations and neuro-imaging findings in patients from the same family in Israel: a case report. J Med Case Rep 2014;8:78.